به گزارش پایگاه خبری دفتر تبلیغات اسلامی (
تبلیغ نیوز )، حجت الاسلام والمسلمین مهدی نجیبی «عضو هیأت علمی پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی در این نشست ضمن تبیین اهمیت و جایگاه منابع مرجع اظهار داشت: منابع مرجع، منابعی هستند که ماهیتاً برای پاسخگویی به سؤالات لحظهای و آنی تهیه شدهاند و به همین دلیل جزء منابع سریع الارجاع به شمار میآیند و معمولاً خواننده از ابتدا تا انتهای آن را نمیخواند، بلکه در پی پرسشی که برایش پیش آمده به منابع مرجع رجوع میکند.
وی گفت: این منابع به دلیل استفاده همگانی و همیشگی معمولاً امانت داده نمیشوند و در بخش مرجع نگهداری میشوند؛ بخش مرجع در دسترسترین بخش هر کتابخانه است چرا که پاسخگوی اولین پرسشهای مراجعان باشد و هر گونه نیاز ابتدایی اطلاعاتی آنان را رفع سازد.
مسئول گروه پروژه فرهنگنامه «اصول فقه» با ویژه دانستن نقش این منابع تصریح کرد: یکی از منابع مهم که از جنبه کاربردی رتبه بالایی در میان آثار مرجع را داراست، فرهنگنامهها هستند که تاکنون آثار فراوانی در این مقوله نوشته شده و یا در حال نگارش و ارائه است.
وی افزود: فرهنگنامه اصول فقه از سال 1371 با استفاده از نظرات صاحبنظران و علمای اصول فقه و اصطلاحنامه مانند آیت الله کلباسی و مرحوم دکتر حری و شورای علمی پژوهشی این پروژه حجج اسلام والمسلمین احمد مبلغی، محمدتقی سبحانی، حسن فاضل گلپایگانی، محمدهادی یعقوب نژاد، حسین حسن زاده، عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی و مهدی نجیبی توسط عده ای از فضلای پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی (حجج اسلام والمسلمین حمزه على اكبرى، على امینى، حسین خانى، عنایت شریفى، رمضان على شوپایى، قربانعلى گرشاسبى، غلامرضا مرادى، سید احمد میرخلیلى، محمد باقر نكونام) با ارزیابی حجج اسلام والمسلمین آقایان مرتضى متقى نژاد و سید مهدى مجیدى نظامى در بازه زمانی 7 ساله به سامان رسید که در سال 1397 به چاپ پنجم رسیده است و در قالب لوح فشرده (پایگاه تخصصی اصول فقه)، در بستر اینترنت و حتی برنامههای تلفن همراه قابل دسترسی است.
حجت الاسلام والمسلمین نجیبی اظهار داشت: این اثر مجموعه ای است از 914 مدخل اصلی که با ارجاعات حدود 6 هزار اصطلاح را پوشش می دهد زیرا برخی اصطلاحات نامرجح بودند و برخی قابلیت نوشتن مدخل مستقل نداشتند و در قالب مدخل های دیگر بیان شده اند و به آن ها ارجاع شده است و این کتاب مرجع تاکنون 5 بار به چاپ رسیده و مراحل آماده سازی چاپ ششم بدون هیچگونه ویرایش جدید در دست اقدام است.
وی با تبیین ارزشهای افزوده فرهنگنامه اصول فقه گفت: شناسایی حدود 6000 اصطلاح اصولی (شیعه و سنی) و گزینش بیش از 3000 مدخل از میان آنان و ارجاع 2870 اصطلاح به آنها با استفاده از سیستم ارجاع مترادف و شبه مترادف و در مواردی ارجاع خاص به عام؛ تبیین مفهوم هر اصطلاح در ذیل مدخلهای پذیرفته شده با بهره گیری از منابع معتبر در دسترس و استفاده از ارجاع مناسب در موارد لازم، بیان سیر تاریخی پیدایش و به کارگیری برخی اصطلاحات، استفاده فراگیر از منابع شیعه و اهل سنت، پرهیز از تکرار مطالب مشابه با بهره گیری از روش ارجاع به مباحث و مستندهای همانند، کوشش در ارائه مطالب پیچیده اصولی در قالب الفاظی روان و رعایت ایجاز و پرهیز از مطالب حشو و زاید، با گستردگی و تنوع مطالب ارائه شده، ذکر نام بعضی از صاحب نظران و دیدگاههایشان در همان موضوع، استفاده از مثالهای رایج و گوش آشنا، درج آدرس کامل منابع در پایان هر مستند، با فونت متفاوت از متن، به منظور مراجعه محققان در صورت نیاز، پرهیز از علائم و قراردادهای ویژه و استفاده از علایم متعارف از قبیل ارجاع به برخی از مستندها، به منظور آگاهی بیشتر محققان، با استفاده از نماد معروف «ر.ک» و «نیز ر.ک»، تنظیم ساختار شکلی فرهنگ نامه بر اساس الفبایی حرف به حرف، که این نظام الفبایی با بخش ترسیمی (درختی) اصطلاح نامه اصول فقه نیز تکمیل میشود به گونهای که پس از مراجعه به آن، نقشهای از طرح کلی اصطلاحات و موضوعات مرتبط ارائه شده تا پژوهشگران دامنه بررسی خود را در هر ردهای از ردههای اصول فقه پیگیری نمایند؛ استناد مطالب به 160 منبع و مأخذ اصول فقه - از شیعه و سنی اهم ویژگیهای این مجموعه است.
عضو هیأت علمی پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی تصریح کرد: این اثر در بیست و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران سال 1389 مورد توجه ویژه مقام معظم رهبری قرار گرفته و بازخوردهای خوبی از طرف اساتید و طلاب داشته است و چندین جایزه ملی نظیر کتاب برگزیده سیزدهمین دوره جایزه كتاب فصل سال 1389 و دومین همایش ملی «ارتقای کیفیت آثار، محصولات و فعالیت های فرهنگی» سال 1392 نیز کسب کرده است.
وی خاطرنشان کرد: هم اکنون نشر دیجیتالی «فرهنگنامه اصول فقه» به روزرسانی شده که در پایگاه مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی به آدرس http://thesaurus.isca.ac.ir قابل استفاده است.